* * *
başta genel başkan nuri gürgür’ün türk ocakları’nın kuruluşundan bugüne kadar geçirdiği devirleri ve istihâleleri tafsil eden yedi büyük sayfa tutan bir yazısı var..
ikinci yazı, türk ocağı’nın siyasetten uzak durmasına rağmen tâ ittihat terakki’den itibaren siyaseti ve siyasi partilerin türk ocakları’na yapmak istediği etkileri anlatan doç. yusuf sarınay’ın makalesidir..
üçüncü yazı, prof. mehmet saray’a ait, türk yurdu dergisinin, ayrıca türk ocakları’nın kuruluşuna ait beş sayfalık izahatı ihtiva ediyor.. bu yazılarda hep bu işlerde vazife yüklenmiş veya rol oynamış sayısız isim var.. meşhur edibler, bilginler, san’atkâr ve yazarlar.. sadece isimlerini vermek bile bu küçük köşenin hacmini aşar..
daha sonra ömer özcan’ın türk dünyası ve turancılık hakkında yazdığı bir makale geliyor.. tam sekiz sayfa.. eski bir fotoğraf: şükrü kaya, kâzım ismail gürkan, fahrettin kerim ve tevfik noyan.. ocaklılar yani..
hüseyin tuncer’in makalesi ise türk yurdu dergisi’nde dercedilen, arkeolojiye, etnoğrafyaya, folklöre, dini ve tasavvufi mevzulara ait belli başlı yazıların ve metinlerin özetini vermektedir.. tam on sayfa tutuyor.. bu sahalarda isim yapmış bilginlerin ve yazarların adlarıyla dolu..
bundan sonra, yücel hacaloğlu’nun 1960 öncesi ocak faaliyetini ve kendi hatıralarını anlatan sohbeti geliyor.. ömer özcan ve çağatay özdemir’le beraber konuşmuşlar.. sayfalarda kemal or, fahrettin kırzıoğlu, selahattin ertürk, ömer öztürkmen, abdülhak şinasi, suna tural, mümtaz turhan, yılmaz öztuna, raif ogan, eşref edib, ismail hami danişment… gibi isimler göze çarpıyor.. isimler.. isimler.. ünlü ve orjinal insanlar.. hacaloğlu o günleri pek renkli anlatmış.. tam 11 sayfa..
ziya gökalp hakkındaki yazıyı fahri atasoy hazırlamış.. yedi sayfa.. fikri muhtevası dolgun bir metin..
şefika kurnaz’ın türk yurdu ve kadın (1911 – 1918 arası) başlıklı yazısı.. yedi sayfa..
ikbal vurucu’ya ait “ilk türk milliyetçilerinde türk algısı”nı ele alan yazı.. altı sayfa.. makale sonuna doğru şu paragraf dikkati çekiyor:
“türk yurdu dergisinde bir kimliğin inşa süreci olarak türk’e yüklenen anlam ve bu anlamı inşa eden niteliklerde zaman içinde kayda değer bir değişme söz konusu değildir.. yani türk kelimesi; kültürel, dilsel, tarihî, geleneksel, norm ve değerlerin ortaklığı bağlamında bir tanıma sahiptir. ayrıca tarihsel ve sosyolojik eksen vurgusu güçlü bir türk kimliği tasavvuru mevcuttur.. kayda değer bir gözlem de, inşa sürecindeki modern türk kimliğinin herhangi bir etnik ve dini topluluğu ötekileştirerek kendini tanımlamamasıdır.. bu noktada bütün sorun, somut nesnel bir toplumsal kültürel varlığın milli bir bilinç kazanması çerçevesinde gelişmektedir.. osmanlı döneminin ‘türk yurdu’nda çıkan makalelerde türk’ün coğrafi alanı, türk dünyasını kaplar ve tüm türk topluluklarını içine alan bir genişlikte kullanılıp anlamlandırılmıştır.. cumhuriyet döneminde çıkan sayılarında ise, türk kimliğinin tanımı ve içeriği, siyasi sınırlardaki değişime ve yeni devlet ideolojisine göre biçimlendirilmiş ve dolayısıyle sınırlandırılmıştır..”
sayfalar üzerinde ilerliyorsunuz.. “türk yurdu’nda medeniyet tasavvuru” başlıklı yazı.. mustafa şekip tunç, ismail hakkı baltacıoğlu, mümtaz turhan, nurettin topçu, ziya gökalp’a ait görüşler ve resimler var.. medeniyet kavramına ait fikirleri mukayese ediliyor.. enteresan yorumlar var.. levent bayraktar hazırlamış.. tam onyedi sayfa.. sosyolojiyi, felsefeyi, tarihi ve tefekkürü sevenlere müjdelerim.. hemen okusunlar.. sevgili okuyucularım yazımı burada kesiyorum.. bu anıt sayı bir hazine.. tam 258 sayfa.. içinde, meraklı okuyucuların ve ciddi araştırıcıların ilgisini çekecek değişik konular, isimler, resimler, dipnotları ve kaynak listeleri var.. dergi değil bir kitap.. ilmi, tarihi ve edebi değeri olan bir kitap…
(türk yurdu dergisi, sezenler caddesi, 4/12 sıhhiye-ankara.. belgegeçer: 90 (312) – 229 69 74