09 Şubat 2023 tarihli Perşembe Sohbetimizin konuğu, Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nden Araş. Gör. Hüseyin Karaçam oldu. “Ortaçağ İslam Toplumlarında Kimlik” başlıklı konuşmasında Hüseyin Karaçam özetle şunları söyledi:

Ortaçağ İslam toplumlarında sosyal hayat içerisinde bireyin kim olduğu ve onun toplum içindeki kimliğinin/yerinin belirlenmesinde kişilerin “ben kimim?” sorusuna ne cevap verdiklerine, kendilerini nasıl ve ne biçimde tarif ettiklerine dair ilk ağızdan bilgilere ulaşmak tabii olarak mümkün değildir. Ancak ortaçağda dönemin entelektüelleri tarafından kaleme alınan biyografi ve tabakat kitaplarında bu insanlardan bahsederken kullandıkları kimlik klişeleri, söz konusu dönemin kimlik algısının ne olduğunu, bir bireyin hangi özellikleriyle üçüncü şahıslara tanıtıldığını ve bu kişilerin sosyal yaşam içerisinde hangi nitelikleriyle konumlandırıldığını oldukça net biçimde ortaya koymaktadır.

Bu dönemde bireyin kim olduğu tanıtılırken biyografi kitaplarında kullanılan en genel kimlik klişesi: isim + şecere + coğrafi nisbe + künye + mesleki nisbe + etnik nisbe + dini/mezhebi nisbe + (bilindiği) lakap şeklindedir. Müelliflerin biyografi sahipleri hakkında verdikleri bu kimlik bilgilerinden sonra o kişinin dış görünüşü, dış görünüşündeki normalin dışındaki farklılıkları, giyimi, mizacı, ahlakî ya da gayri ahlakî hususiyetleri, maddî ve eğitim durumuna dair bilgiler de bunlara eklenmiş ve böylece o kişinin bir portresi ortaya konulmuştur.

Katılımcı soruları ve Prof. Dr. Nedim Ünal’ın konuğumuza berat takdimi ile program sona erdi.